صادرات موقت کالا چیست؟ مراحل، قوانین و مدارک مورد نیاز

صادرات موقت (Temporary Exportation) یکی از روش‌های صادرات کالا به خارج از کشور است که به منظور تعمیر یا شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی انجام می‌شود. بسیاری از بازرگانان ایرانی در زمان حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور جهت معرفی هر چه بهتر محصولات خود تعدادی محدودی از یک کالا مانند: لوازم خانگی و صنعتی، شکلات، شیرینی و … را با هدف ارائه در فضای نمایشگاه به مخاطبان به عنوان کالا صادراتی موقت با خود به خارج می‌برند. صادرکننده در این روش موظف است پس از زمان مشخص شده نسبت به بازگرداننده کالا به کشور اقدام کند و یا برای صادرات قطعی کالا مراحل لازم را طی نماید.

برخی از بازرگانان هم با هدف بازاریابی برای کالاهای صادراتی خود از این روش استفاده می‌کنند تا در صورت پیدا کردن مشتری برای کالاهای خود اقدام به صادرات قطعی کالا نمایند. اگر قصد صادرات موقت کالایی را دارید، برای اطلاع از شرایط این روش صادراتی می‌توانید در اسرع وقت با کارشناسان شرکت ترخیص کالای میرترابی تماس بگیرید تا همکاران با صبر و حوصله شما را در این زمینه راهنمایی کنند.

صادرات موقت چیست؟

صادرات موقت به معنای خروج موقت کالاها از قلمرو گمرکی یک کشور به منظور استفاده در نمایشگاه‌های بین المللی و یا تعمیر کالا است. در این روش صادراتی کالا پس از مدتی باید به کشور بازگردد این عمل به صورت موقت و بدون پرداخت عوارض گمرکی انجام می‌شود.

صادرات موقت چیست

صادر کننده در صورت طولانی شدن روند تعمیر کالا می‌تواند از گمرک کشور مبدا صادرات برای تمدید مجوز صادرات موقتی کالا اقدام کند. در تعریف صدور موقت باید به این نکته اشاره کنیم که کالاهای صادراتی در این روش به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند.

  • کالاهای مصرفی: منظور از کالاهایی همچون شیرینی، شکلات و به صورت کلی محصولات غذایی تولید داخلی است که در نمایشگاه‌های خارجی عرضه می‌گردد. بخشی از این محصولات را به صورت رایگان به بازدیدکنندگان نمایشگاه می‌دهند و بخش دیگر به آنها فروخته می‌شود که در زمان بازگشت به کشور باید فرآیندهای صادرات نهایی برای این محصولات انجام می‌شود.
  • کالاهای مصرفی دائمی: برخی کالاها همچون لوازم خانگی و ماشین ‌آلات صنعتی که در نمایشگاه‌های خارجی عرضه می‌شوند، اگر در نمایشگاه فروخته شوند، پس از پایان نمایشگاه و بازگشت به کشور باید تشریفات صادرات نهایی این کالاها صورت گیرد. تعمیر دستگاه‌ها و ماشین‌آلات در خارج از کشور هم مشمول قانون صادرات موقت است و برای خروج این کالاها از کشور نیازی به پرداخت هزینه گمرکی نیست. همچنین در مواردی که تکمیل یک کالا تولیدی داخل به دلیل نبود فناوری یا هزینه کار در کشور ممکن نباشد، فرآیند تکمیل این کالاها در خارج از کشور صورت می‌گیرد و سپس کالا به کشور بازمی‌گردانده می‌شود.

قوانین صادرات موقت 

صادرات موقت مستلزم رعایت قوانین و مقرراتی است که در قانون امور گمرکی ایران در ماده‌های 71 تا 75 به صورت دقیق به آن اشاره شده است. رعایت این قوانین برای همه کسانی الزامی است که قصد صدور موقت کالای خود به خارج از ایران را برای مدت مشخصی با هدف حضور در نمایشگاه‌های بین المللی و یا تعمیر دستگاه‌ و ماشین آلات دارند.

بر اساس ماده 71 قانون امور گمرکی، رویه گمرکی صادرات موقت کالا آن است که به موجب آن کالاهای مجاز برای اهداف معینی شامل ساخت، پردازش، تعمیر، تکمیل، شرکت در نمایشگاه یا به عنوان وسایل نقلیه برای استفاده شخصی یا تردد بین ایران و کشورهای دیگر یا ماشین آلات و تجهیزات برای انجام خدمات فنی و مهندسی به طور موقت و ظرف مهلت معینی که در آیین نامه اجرایی این قانون مشخص می شود به خارج از کشور صادر و سپس به کشور بازگردانده شود.

تبصره: شرایط، تشریفات اظهار و ارزیابی، اسناد لازم و تضمین در حدود مقررات این قانون در آیین‌نامه اجرایی تعیین می‌گردد.

بر اساس ماده 72 قانون امور گمرکی در صورتیکه کالا تا پایان مهلت، بازگشت داده نشود نسبت به وصول تضمین یا پیگیری اجرای تعهد اقدام می شود. در مورد کالاهایی که صدور قطعی آنها ممنوع یا مجاز مشروط باشد طبق مقررات قاچاق عمل می شود.

تبصره 1: کالای صدور موقت که در مهلت مقرر به کشور بازگشت داده نشود و رویه آن طبق مقررات قانونی به صادرات قطعی تبدیل شود، مشمول هیچگونه استرداد و تسهیلات صادرات قطعی نمی شود.

تبصره 2: چنانچه تا ده روز پس از انقضاء مهلت مقرر، کالا به گمرک تحویل گردد گمرک می تواند با اخذ جریمه موضوع ماده 109 این قانون اقدام نماید.

بر اساس ماده 73 قانون امور گمرکی در صورتی که مهر و موم و پلمپ روی بسته و محتویات داخل آن از بین رفته باشد، یا برای گمرک تشخیص عین کالا ممکن نباشد، کالای ارسال شده مانند کالای وارداتی در نظر گرفته شده و مقررات کالای ورودی درباره آن اجرا می‌شود.

براساس ماده 74 قانون امور گمرکی، کالای صدور موقت هنگام بازگشت از پرداخت حقوق ورودی معاف است. قطعات، قسمتها و لوازمی که هنگام تعمیر تعویض شود و یا قطعه جدیدی به کالا اضافه یا ملحق شود، مشمول پرداخت حقوق ورودی است.

تبصره: چنانچه تعویض قطعات اصلی یا الحاق قطعات جدید به حدی باشد که کالا اصالت خود را از دست بدهد، ترخیص آن مستلزم طی تشریفات واردات قطعی و پرداخت حقوق ورودی به میزان مابه التفاوت ارزش کالای وارداتی و صادراتی است.

بر اساس ماده 75 امور گمرکی، دام‌هایی که برای تعلیف به طور موقت از کشور خارج می شوند، مشمول رویه صدور موقت است و این دامها و نُتّاج آنها از پرداخت حقوق ورودی معاف می باشند. تشریفات خروج و برگشت این دامها تابع مقررات آیین نامه تعلیف اغنام و احشام مصوب هیأت وزیران است.

مدت اعتبار مجوز صادرات موقت

مجوز صادرات موقت معمولا به صورت 6 ماهه صادر شده و در متن مجوز فرصت صادر کننده برای عودت کالا به کشور ذکر می‌شود. این مجوز پس از ارزیابی کالا توسط کارشناسان گمرک و پلمپ کالاها به صورت رسمی صادر می‌گردد. اگر صاحب کالا در زمان اعتبار مجوز خود، قصد صادرات کالا را نداشته باشد باید برای تمدید مجوز اقدام کند. مجوز گمرک برای صادرات این نوع کالا معمولا به صورت 3 ماهه قابل تمدید است.

مجوز واردات قطعی

برای صدور موقت ماشین‌آلات و دستگاه‌ها به منظور تعمیر یا تکمیل این وسایل، نیازی به دریافت مجوز از وزارت صنایع و معادن نیست و صاحبان کالا فقط باید اظهارنامه را در دو نسخه تنظیم و به گمرک ارائه دهند تا کالا توسط گمرک ارزیابی ‌شود و سپرده لازم برای صدور مجوز از صاحبان کالا اخذ گردد.

مدارک لازم برای صدور مجوز صادرات موقت

طبق ماده 129 قانون صادرات کالا گمرک ایران، افرادی که قصد صدور کالای خود به طور موقت به خارج از کشور را دارند، باید در زمان مراجعه به گمرک اسناد زیر را جهت دریافت این مجوز ارائه دهند تا پس از بررسی کالا توسط کارشناسان گمرک، مجوزهای لازم برای صادرات این نوع کالا صادر گردد. مدارک برای صدور مجوز صادرات موقتی کالا از ایران عبارتند از:

  • اسناد مالکیت کالا
  • مجوزهای مورد نیاز باتوجه به نوع کالای صادراتی
  • پروانه شناسایی صادره نیروی انتظامی برای وسایل نقلیه

صادرات موقت کالا با تعهد کتبی

برای صادرات برخی کالا از ایران، صاحب کالا باید مبلغی را به عنوان تضمین بازگرداندن کالا به کشور به گمرک ارائه دهد، مبلغ سپرده از سوی گمرک و با توجه به ارزش کالا ارائه می‌شود. طبق ماده 126 قانون صادرات کالایی که صدور قطعی آن طبق مقررات مقید به پرداخت وجوهی باشد و کالایی که صدور قطعی آن ممنوع یا مشروط باشد، باید برای خروج موقت آن از کشور صاحب کالا مبلغی را به عنوان تضمین بازگرداندن به گمرک ارائه دهد. همچنین برای برخی کالاهای خاص به جای تضمین مالی، ارائه تعهد کتبی جهت بازگرداندن کالا به کشور الزامی است. طبق ماده 127 قانون صادرات در موارد زیر برای کالای صدور موقت به جای تضمین به اخذ تعهد کتبی اکتفا می‌شود:

  1. لوازم و قطعات یدکی هواپیماها و کشتی‌ها.
  2. تکیه ‌گاه‌های چندبار مصرف و محفظه‌های حمل کالا (بارگنج) و نظایر آنها.
  3. کالای سازمان‌های دولتی با تعهد مسئول مالی سازمان مربوط.
  4. وسایل نقلیه موتوری وغیرموتوری که برای حمل بار و مسافر بین ایران و سایر کشورها تردد می‌نمایند.
  5. ماشین‌آلات و تجهیزات برای انجام خدمات فنی و مهندسی پس از ارائه تاییدیه بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط‌.

سخن پایانی

صادرات موقت کالا با اهداف مختلفی انجام می‌شود که یکی از اصلی‌ترین آن‌ها شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی است، در واقع کسب و کارها برای اینکه در عرصه رقابت جهانی بتوانند مشتریان بیشتری به دست آورند از این روش برای ارائه کالای خود در نمایشگاه‌های بین المللی استفاده می‌کنند. صادرات این نوع کالا برای تعمیر و تکمیل برخی ماشین آلات و دستگاه‌ها هم انجام می‌شود که باید قوانین در این زمینه به دقت رعایت شود.

مجموعه بازرگانی میرترابی با کارشناسان با تجربه و کاربلد خود توانسته در مسیر صادرات کالا از ایران در کنار بسیاری از بازرگانان حضور داشته باشد و آنها را در طول این مسیر همراهی کند. اگر شما هم قصد فعالیت در عرصه تجارت بین المللی را دارید، برای دریافت وقت مشاوره و استخدام ترخیص کار از بازرگانی میرترابی کافیست با شماره تلفن 02124350 تماس بگیرید تا پرسنل حرفه‌ای بازرگانی میرترابی شما را در اسرع وقت راهنمایی کنند.

سوالات متداول

۱. آیا تمدید مجوز صادرات موقت امکان پذیر است؟

بله، صاحب کالا می‌تواند در صورت منقضی شدن تاریخ مجوز صدور موقت کالا برای تمدید آن اقدام کنند، البته گمرک در شرایطی این مجوز را تمدید می‌کند که واردکننده دلایل موجهی برای تمدید مجوز داشته باشد.

۲. آیا برای صادرات موقت کالا باید هزینه‌ای پرداخت کرد؟

صادرات موقت کالا از پرداخت عوارض و هزینه‌های گمرکی معاف است ولی صادر کننده باید برای برخی کالاهای خاص مبلغی را به عنوان تضمین به گمرک ارائه دهد تا در زمان بازگشت کالا به کشور این سپرده به وی عودت داده شود.

۳. آیا می توان صادرات موقت را به قطعی تبدیل کرد؟

بله، پس از انقضاء مهلت پروانه صدور موقت، دارنده پروانه اگر کالای صادرات را به کشور مبدا عودت ندهد باید اظهارنامه ورود قطعی را انجام دهد و تشریفات قطعی گمرکی را به پایان برساند.