سود بازرگانی بر اساس قانون تجارت خارجی تنظیم و توسط گمرک اجرا می‌شود. سود بازرگانی به آن مالیات غیر مستقیم نیز می‌گویند بخشی از هزینه های حقوق ورودی گمرک کالاهای وارداتی است که باید همراه با دیگر هزینه‌های واردات کالا از جمله مالیات و عوارض، تعرفه گمرکی توسط واردکننده به گمرک پرداخت شود.
در این مقاله از بازرگانی میرترابی علاوه بر تعریف سود بازرگانی، در مورد تفاوت سود بازرگانی و حقوق گمرکی، نحوه معافیت و فرمول محاسبه سود بازرگانی صحبت شده است. در ادامه با ما همراه باشید:
سود بازرگانی چیست؟
سود بازرگانی به قسمتی از هزینه های حقوق ورودی گمرکی کالاها نیز گفته می‌شود که باید آن را همراه با دیگر هزینه‌های مرتبط با گمرک در زمان ورود کالا به کشور، وارد کننده پرداخت کند. نرخ سود بازرگانی کالاهای مختلف را هر سال وزیران دولت بر اساس سیاست‌های کشور تعیین و به ثبت می‌رسانند.
سود بازرگانی چند درصد است؟
سود بازرگانی واردات برای انواع کالاهای مختلف متفاوت است که بر اساس نوع کالا و تصمیم دولت برای هر کالا تعیین می‌شود. درصد سود بازرگانی یا یا حقوق گمرکی برابر 4 درصد می‌باشد که سالانه به دلایل حمایت دولت از تولیدات داخلی تغییر می‌کند.
فرمول محاسبه سود بازرگانی
سود بازرگانی بر اساس تولیدات داخلی، سیاست دولت و موارد دیگر متفاوت بوده و برای برخی از کالاها معافیت سود بازرگانی در نظر گرفته می‌شود. سود بازرگانی بر اساس تعداد کالاها، حجم کالا و وزن آن محاسبه می‌شود ولی برای گمرک ایران نحوه محاسبه سود بازرگانی بر اساس وزن هر کالا انجام می‌گیرد. سود بازرگانی برابر است با:
ارزش کالا+ حق ثبت سفارش کالا+ کرایه حمل کالا = سود بازرگانی
نحوه معافیت از سود بازرگانی
سود بازرگانی برای کالاهای وارداتی و دریافت آن توسط گمرک کشور، برای دولت درامد دارد. در برخی از موارد دولت ممکن است سود بازرگانی کالاهای وارداتی را صفر در نظر بگیرد ولی باید حقوق ورودی گمرکی را نیز پرداخت کنند و به معنای معافیت کامل نمی‌باشد. در حقیقت این کالا باید حقوق ورودی گمرکی را پرداخت کرده و تنها از سود بازرگانی معاف می‌شوند.
موارد معافیت از سود بازرگانی
سود بازرگانی برای دولت کسب درآمد می‌کند و برخی کالاهای وارداتی که سود بازرگانی آنها صفر است باعث کاهش درامد دولت می‌شود. به همین دلیل دولت برای جبران این مورد، امور دارایی و اقتصادی تنظیم کرده تا جبران معافیت سود بازرگانی کالاهای وارداتی شود.
بر اساس تصمیم‌گیری که وزرای دولت انجام دادند شرکت‌های دانش بنیان، موسسات نوآوری، تولید محصولاتی که منجر به اشتغال شود و موسسات مخترع از پرداخت کردن سود بازرگانی معاف هستند. این شرکت‌ها و موسسات فقط از پرداخت سود بازرگانی معاف شده و باید دیگر هزینه‌های واردات کالا به کشور از جمله تعرفه گمرکی، حقوق ورودی گمرکی، مالیات و عوارض کالا را پرداخت کنند تا مراحل ترخیص کالا به طور کامل به صورت قانونی و مجاز انجام شود.
تخفیف برای سود بازرگانی برای چه افرادی است؟
بنابر تصمیم دولت سود بازرگانی واردات مناطق خاص مانند بنادر آبادان، گمرک خرمشهر، جزیره هرمز به دلیل اشتغال‌زایی شامل تخفیف می‌شود. در برخی از موارد و کالاها سود بازرگانی غیر مستقیم بوده و شامل پرداخت عوارض دولتی نمی‌شود.
تغییرات سود بازرگانی
سود بازرگانی برای هر کالا و با توجه به شرایط مختلف تغییراتی مانند افزایش یا کاهش دارد. سیاست و شرایط دولت و تقاضای زیاد و یا کم برای کالا، نرخ سود بازرگانی آن را تعیین می‌کند. در حقیقت دولت نرخ سود بازرگانی را برای مواد اولیه تولید کالاها و مواد اولیه صنایع کاهش داده ولی برای کالاهای لوکس و غیرضروری که مشابه آن در تولیدان داخلی نیز وجود دارد، سود بازرگانی را کاهش نمی‌دهد.
به طور کلی دولت از سود بازرگانی برای برقراری تعادل و کنترل واردات کالا و حمایت از تولیدات داخلی به عنوان یکی از اهرم‌های خود استفاده می‌کند. نرخ سود بازرگانی به نو، دست دوم و استوک بودن کالاها نیز ارتباطی ندارد و شامل تمام کالاهای وارداتی می‌شود.
نکات مهم سود بازرگانی
در ادامه به نکات مهم سود بازرگانی اشاره شده است:
- سود بازرگانی به صورت ریال و توسط گمرک کشور دریافت می‌شود.
- سود بازرگانی برای تمام کالاهایی که فرایند ترخیص کالا را به صورت قانونی طی می‌کنند، وجود دارد.
- برای محاسبه سود بازرگانی کالا (ارزش کالا+ کرایه حمل +حق ثبت سفارش کالا) باید محاسبه شود.
- در کتاب تعرفه گمرکی در قسمت حقوق ورودی گمرکی، سود بازرگانی قرار دارد.
- سود بازرگانی بر اساس وزن کالا تعیین می‌شود.
- سود بازرگانی برای تمام کالاهای وارداتی از جمله کالای نو، دست دوم و استوک پرداخت می‌شود.
- سود بازرگانی برای برخی از کالاها صفر بوده که در واقع معاف هستند.
- سود بازرگانی برای تمام کالاهای باکیفیت و بی‌کیفیت پرداخت می‌شود.
تفاوت سود بازرگانی و حقوق گمرکی
حقوق ورودی گمرک یکی از هزینه‌هایی است که وارد کننده کالا در فرآیند واردات کالا به کشور باید به گمرک پرداخت کند تا بتوانند مراحل ترخیص کالا از گمرک را با مجوز و به صورت قانونی انجام دهند. هزینه حقوق گمرکی شامل مجموع درصدی از ارزش مادی هر نوع از کالاها است که به کشور وارد می‌شود.
میزان تولید کالاهای داخلی کشور در تعیین حقوق ورودی گمرک نقش مهمی دارد. در این شرایط اگر کالایی که مشابه آن در تولیدات داخلی وجود دارد قصد ورود به کشور را داشته باشد دولت برای حمایت از تولیدکننده داخلی در کشور، حقوق گمرکی بالایی برای آن کالا تعیین می‌کند. ولی اگر مشابه کالای وارداتی در کشور وجود نداشته باشد حقوق گمرکی پایینی برای کالای وارداتی در نظر می‌گیرد تا مردم داخل کشور بتوانند با هزینه کمتر کالای خارجی و وارداتی را بخرند.
سود بازرگانی نیز بخشی از هزینه های حقوق ورودی گمرکی است که واردکننده کالا به کشور باید آن را همراه با دیگر هزینه‌های مرتبط با ورودی کالا به کشور بپردازد.
سخن نهایی
سود بازرگانی یک نوع مالیات غیر مستقیم بوده که توسط دولت بر اساس قانون تجارت خارجی تعیین و در گمرک کشور ریالی از واردکننده کالا دریافت می‌شود. سود بازرگانی برای تمام کالاهای وارداتی به کشور است که مراحل ترخیص کالا از گمرک برای آنها انجام می‌شود و بر اساس سیاست دولت و تولیدات دولتی میزان آن کم و زیاد می‌گردد. بازرگانی میرترابی در زمینه ترخیص کالا از گمرک و سود بازرگانی و تمام سوالاتی که دارید، می‌تواند پاسخگو باشد و برای ثبت سفارش کالا و ترخیص کالا از گمرک و تمام مراحل آن در کنار شماست تا بهترین تجربه را داشته باشید.
سوالات متداول
1- سود بازرگانی چیست؟
سود بازرگانی یکی از حقوق ورودی کالاهای وارداتی به کشور است که باید به صورت ریالی توسط واردکننده کالا به بر اساس نرخ تعیین شده به گمرک پرداخت شود.
2- چه مواردی در کاهش هزینه ترخیص کالا از گمرک موثر است؟
از موارد موثر بر کاهش هزینه ترخیص کالا از به انتخاب گمرک مناسب، مدیریت زمان ترخیص کالای وارداتی، مشخص کردن صحیح کد تعرفه کالا و انتخاب کارگزاری مناسب می‌توان اشاره کرد.
