تعرفه گمرکی یک کد 8 رقمی برای کالاهای وارداتی در زمان ترخیص است که به کمک آن می‌توان کالاها را شناسایی و طبقه‌بندی کرد. تعرفه‌ها توسط دولت یا مقامات گمرکی تعیین شده و به منظور تنظیم تجارت بین‌المللی و تامین مالیات و درآمد برای دولت اجرا می‌شوند. در این مقاله از بازرگانی میرترابی در مورد کاربرد تعرفه گمرکی، انواع و اولویت‌بندی آن و همچنین میزان تعرفه گمرکی انواع کالاها صحبت شده است. در ادامه با ما همراه باشید:
تعرفه گمرکی چیست؟
تعرفه گمرکی عددی 8 رقمی برای هر نوع کالا است که برای شناسایی آن استفاده می‌شود و تاجران و بازرگانان برای کالاهای وارداتی خود باید برای گرفتن آن اقدام کنند. در تجارت بین‌الملل برای شناسایی و تعین جایگاه هر نوع کالا یک کد منحصر به فرد در نظر گرفته شده که به آن کد تعرفه گمرکی یا HS Code نیز گفته می‌شود.
کد تعرفه گمرکی کالا شامل تمام جزئیات و مشخصات کالا است که اهمیت زیادی دارد. از طریق کد تعرفه گمرکی می‌توان به میزان حقوق ورود کالا، مجوزهای لازم برای واردات کالا به کشور، مجاز و یا ممنوع بودن کالا برای واردات پی برد.
کاربرد کد تعرفه گمرکی در ترخیص کالا
به مجموعه عوارض و مالیات مرتبط با کالاهای وارداتی که توسط دولت وضع شده، حقوق گمرکی گفته می‌شود. کد تعرفه گمرکی مشخص می‌کند که کدام کالاهای وارداتی به مجوز نیاز داشته و مجوزهای صادرات و واردات را دریافت کردند. اگر کد تعرفه گمرکی به صورت سهوا یا عمدا اشتباه ثبت شود صاحب کالا مشمول جریمه با مبلغ 50 تا 200 درصد ارزش گمرکی کالا می‌شود.
HS کد معیاری است که بر اساس آن می‌توان جایگاه انواع کالاهای وارداتی را در فرآیند ترخیص کالا از گمرک مشخص کرد. در ادامه به برخی از کاربردهای کد تعرفه گمرکی کالاها اشاره شده است:
- پیشگیری از قاچاق کردن کالا
- تعیین منشا کالا
- تعیین جزئیات و مشخصات کالا
- تنظیم تجارت بین‌الملل
- تعیین تعرفه گمرکی
- ثبت آمار
انواع تعرفه های گمرکی و اولویت بندی
در ادامه انواع تعرفه های گمرکی و اولویت بندی آنها آورده شده است.
تعرفه گمرکی از نظر هدف
تعرفه گمرکی از نظر هدف به سه دسته تعرفه حقوقی، تعرفه ارشادی و تعرفه مالی تقسیم می‌شود.
تعرفه حمایتی
ترفه حمایتی به منظور حمایت از کالاهای ساخت و تولید ایران و رقابت آنها با کالاهای خارجی است.
تعرفه ارشادی
این تعرفه به منظور حمایت و ارشاد تقاضای یک کالا به سمت محصول دیگر است و قصد آن تغییر تقاضا و هدف مصرف‌کننده می‌باشد.
تعرفه مالی
هدف از تعرفه مالی تامین کردن مخارج دولت می‌باشد که در سال 1384 به صورت 100 درصدی و در قالب درآمد وصولی دولت تعیین شده است.
تعرفه گمرکی از نظر شکل
تعرفه گمرکی از نظر شکل به 2 دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
تعرفه گمرکی واحد
در این مدل برای کالاهای وارداتی حقوق قابل پرداخت تعیین می‌شود.
تعرفه گمرکی مرکب
در HS کد مرکب برای انواع کالاهای وارداتی مشخص بوده که هر طبقه از کالاها کد منحصر به فرد دارد.
انواع تعرفه گمرکی از نظر ماهیت
تعرفه گمرکی با هدف ماهیت به 2 دسته زیر تقسیم شده است:
تعرفه گمرکی ترجیحی
تعرفه گمرکی ترجیحی به این صورت است که برخی از کشورهای مبدا نسبت به دیگر کشورها تعرفه کمتری را پرداخت می‌کنند.
تعرفه گمرکی عمومی
در تعرفه گمرکی عمومی به نوع کالا و کشور مبدا توجه نمی‌شود و میزان تعرفه برای همه کالاها بدون توجه به کشور مبدا یکسان است.
تعرفه گمرکی بر اساس مقام وضع کننده
در این مدل از تعرفه گمرکی 2 دسته داریم که عبارتند از:
تعرفه گمرک مستقل
میزان این مدل تعرفه گمرکی بر اساس منافع و ملاحظات ملی کشور ذی‌نفع است و مدل آن یک‌طرفه می‌باشد.
تعرفه گمرکی قراردادی
این مدل تعرفه گمرکی به صورت قرارداد چندجانبه است و تعرفه گمرکی ترجیحی در این دسته قرار می‌گیرد.
انواع تعرفه گمرکی بر اساس ماخذ محاسبه
انواع تعرفه گمرکی بر اساس ماخذ محاسبه 3 مدل است که در ادامه به آنها اشاره شده:
HS کد ارزشی
ارزش کالاها در میزان تعرفه آن موثر است و برای ترخیص کالا از گمرک باید از ارزش هر کالا اطلاع داشته باشیم.
HS کد ویژه
در این مدل از تعرفه کمیت اهمیت دارد و ارزش کالا مهم نیست. ولی برای تعییم میزان حقوق ورودی کالا باید میزان حقوق ورودی را با مقدار آن کالا ضرب کنید.
HS مختلط
این مدل تعرفه به صورت ترکیبی از تعرفه HS کد ارزشی و HS کد ویژه است.
اولویت تعرفه های گمرکی
تعرفه گمرکی بر اساس سیاست هر کشور اولویت‌بندی می‌شود که به 10 بخش تقسیم می‌شود. اولویت اول مربوط به کالاهای اساسی و نیاز گمرک است و اولویت آخر برای کالاهای لاکچری و لوکس می‌باشد که این نوع کالاها ارز دولتی برای واردات ندارند. نرخ ارز دولتی برای کالاهای مختلف و سود بازرگانی در هر کدام از این اولیت‌بندی متفاوت است.
اعداد کد تعرفه گمرکی نشانه چیست؟
کد تعرفه گمرکی یا HS Code یک سیستم مربوط به کد گذاری منحصر به فرد برای تعیین تعرفه گمرکی کالاهای وارداتی و صادراتی است. کد تعرفه گمرکی بر اساس جزئیات و مشخصات کالا مانند نوع کالا، جنس کالا، وزن، کمیت، طول، عرض و ارتفاع تعیین می‌شود. در ادامه به معنای هر کدام از کدها اشاره شده است:
- رقم اول: نشان دهنده نوع کالا است و به بخش کلی کالا ارتباط دارد.
- رقم دوم تا چهارم: نشان دهنده گروه کالا است که به مجموعه‌ای از کالاها که در تعرفه گمرکی تعیین شدند، اشاره دارد.
- رقم پنجم: نشان دهند زیرگروه کالا است که مجموعه‌ای کالاها می‌باشد و در گروه کالایی مشخص، با همدیگر تعیین شدند.
- رقم ششم: نشان دهنده جزئیات کالا می‌باشد.
به طور کلی تعیین دقیق کد تعرفه گمرکی به تنظیم تجارت بین‌الملل هر کشور و افزایش درآمدزایی آن کمک می‌کند.
مزایای تعیین تعرفه گمرکی
تعیین تعرفه گمرکی برای کالاهای وارداتی هر کشور مزایایی به همراه دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است:
- حمایت از تولیدات داخلی کشور
- تحلیل بازار
- کنترل واردات کالاهای خارجی به کشور
- افزایش درآمد دولت
- تنظیم تجارت بین‌الملل
- مذاکرات اقتصادی و تجاری
- پیش‌بینی بازار
سخن نهایی
در این مقاله در مورد تعیین تعرفه گمرکی و انواع دسته بندی آن همراه با اولویت به طور کامل توضیح داده شد. شرکت بازرگانی میرترابی با آماده ارائه خدماتی مانند ترخیص کالا از گمرک، حواله ارزی، فرآیند تخصص ارز واردات، صادرات و واردات کالا به بازرگانان و تجار می‌باشد.
سوالات متداول
1- تعیین تعرفه گمرکی در ایران با چه ارگانی است؟
میزان تعرفه گمرکی کالاهای وارداتی در ایران اول هر سال در جلسه هیئت دولت تعیین می‌شود.
2- آیا کد تعرفه گمرکی برای انواع کالاهای وجود دارد؟
تعرفه گمرکی برای تمام کالاهای وارداتی و صادراتی وجود دارد که برای هر کالا منحصر به فرد بوده و نرخ تعرفه گمرکی کالا برای کد آن مشخص خواهد شد.
3- آیا تعرفه گمرکی برای کالاهی مختلف هر کشور یکسان است؟
خیر، تعرفه گمرکی هر کشور بنابر قوانین و مقرراتی که دارد، متفاوت است. بنابراین در زمان واردات و صادرات کالا باید به قوانین گمرکی هر کشور توجه کرده و با کارشناسان مجرب شرکت بازرگانی میرترابی مشورت کنید.
